گفتمان انقلاب اسلامی و مؤلفه تمدن هژمونیک/محمدهادی مدنی

تمدن مدرن غرب با عمق تاریخی، مؤلفه‌‌‌های کارکردی و قابلیت بازتولیدی دائمی خویش، امروزه، به مؤلفه‌‌‌ی جهانی و هژمونیک تبدیل شده است. از سوی دیگر، این تمدن به دلیل رویکرد خودبنیادی و قدرت‌‌‌مداری، که به طبیعت و انسان دارد، با وجود همه‌‌‌ی پیشرفت‌‌‌های موجود در زمینه‌‌‌ی مادی، سبب بروز مشکلات جدیدی می شود. این واقعیت، که تمدن هژمونیک غرب، پیوسته، مشکلات و بحران‌‌‌آفرینی می‌‌‌کند، به بحث در مورد چگونگی رهایی از آن با گفتمان‌‌‌های جایگزین منجر شده است. در این میان این پرسش به ذهن متبادر می‌‌‌شود که گفتمان انقلاب اسلامی، که امکان و بدیل تلقی می‌‌‌گردد، برای گذر و رهایی از مؤلفه‌‌‌ی تمدن هژمونیک غربی در عرصه‌های نظری و عملی چه نقشی را ایفا کرده است؟ (پرسش) به نظر می‌‌‌رسد گفتمان انقلاب اسلامی با احیای الهیات سیاسی ضد سلطه و ایجاد خودآگاهی در مورد ماهیت تمدن هژمونیک کنونی در حوزه‌‌‌ی نظر و ساخت مقاومت سازمان‌‌‌یافته در بُعد عمل، مؤلفه‌‌‌ی تمدن هژمونیک غربی را به چالش کشیده است. (فرضیه) مقاله‌‌‌ی حاضر با استفاده از چارچوب مفهومی مؤلفه و به‌‌‌کارگیری روش توصیفی- تحلیلی (روش)، شناسایی ظرفیت تقابلی گفتمان انقلاب اسلامی را در مورد مؤلفه‌‌‌ی تمدن هژمونیک غربی هدف خود ساخته (هدف) و به این نتیجه دست یافته است که نقش انقلاب اسلامی در رویارویی با مؤلفه تمدن هژمونیک غربی، ایجاد چالش و آشکارسازی وضعیت بحرانی آن بوده، ولی برای تغییر مؤلفه‌‌‌ی هژمونیک و گذر از آن، تولید الگو در سطح کلان به منزله‌‌‌ی مؤلفه‌‌‌ی جایگزین، ضروری است. (یافته)