جریانشناسی نهضتهای اسلامی در جهان اسلام (خاورمیانه و شمال آفریقا) / محسن محمدی
شناسنامه علمی شماره
چکیده
چکیده:
تمدن اسلامی تاریخ پرفراز و نشیبی دارد. مسلمانان در صدر اسلام با تکیه بر ایمان و تلاش علمی و سیاسی خود جوامع متحد و منسجمی ایجاد کردند اما حمله مغولان و جنگهای صلیبی، تمدن اسلامی را با چالش جدی مواجه ساخت و شکوفایی مجدد آن در ایران، عثمانی و هند با سیاستهای استعماری غرب متوقف شد. در مقابل این چالش، نهضتهای اسلامی در جهان اسلام شکل گرفت.
این مقاله در صدد تحلیل این نهضتها در بستر تمدن اسلامی است. بر این اساس ابتدا مروری اجمالی بر سیر تمدن اسلامی داشته و سپس بیداری اسلامی را در چهار موج تحلیل نموده است. بیداری اسلامی ابتدا نخبگان جهان اسلام را در بر گرفت. آنها نظرات مختلفی برای برونرفت جهان اسلام از دوران رکود ارائه دادند. در ادامه مردم مسلمان به صحنه آمدند و بیداری اسلامی جنبه مردمی و عمومی یافت و در برخی نقاط به پیروزی رسید.