آسیب‌شناسی نقش شیعیان در پاکستان؛ با تأکید بر حزب مجلس وحدت مسلمین / اسماعیل باقری

چکیده
تحولات سیاسی پاکستان، همواره متاثر از ساختارها و کارگزاران بوده است، ساختارها سیاسی ـ اجتماعی داخلی و ساختارهای خارجی از یکسو و کارگزاران و کنشگران سیاسی‌ - مذهبی حوزه پاکستان از سوی دیگر، بر روند تحولات و رخدادهای این کشور اثرگذار بوده است. به این معنی که تحولات پاکستان برآمده از ساختارها و کارگزارانی است که برهمدیگر تاثیرات متقابلی دارند و گاه این ساختارها (حکومت و نظام سیاسی پاکستان، جغرافیای سیاسی‌- جمعیتی، نوع مذهب و ...) به همراه کارگزاران (بازیگران داخلی، ارتش، احزاب قدرتمند و بازیگران خارجی)، می‌توانند بر فرایندهای سیاسی گروه‌های حزبی‌- سیاسی نظیر شیعیان و مشخصا حزب مجلس وحدت مسلمین پاکستان تاثیرگذار باشند. در مقاله حاضر، مطرح شده است که گرچه شیعیان همواره نقش تعیین‌کننده‌‌ای در مناقشات و رقابت‌های سیاسی دولتمردان و سیاستمداران ایفا نموده اند، اما حاکمان پاکستان به تناسب سعی کرده اند از نقش شیعیان در استحکام قدرت و حکومت خود استفاده نمایند. به این معنی که از شیعیان در ساختار قدرت پاکستان، به عنوان ابزاری برای ائتلاف و بهره‌برداری دیگر احزاب سیاسی استفاده شده است و  کشتار شیعیان به نوعی حاصل بی‌اعتنایی دولت پاکستان به گروه‌های افراطی و تروریستی نظیر (لشکر طیبه و سپاه صحابه و جهنگوی)در این کشور است و به نوعی به نظر می‌رسد یک اراده سیاسی فرامنطقه‌ای برای فرقه‌گرایی و ایجاد تضاد بین شیعه و سنی در پاکستان وجود دارد. در این مقاله ضمن اشاره به جایگاه شیعیان پاکستان به برخی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای موثر بر ضدیت با شیعیان نیز اشاره شده است.
 
کلید واژه: پاکستان، حزب مجلس وحدت مسلمین، شیعیان، فرقه‌گرایی.