تکثر رسانهها و تأثیر آن بر فرهنگ آیندهی افغانستان / محمد عیسی رحیمی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
در مورد کار کرد رسانهها، دو نظر متفاوت وجود دارد. بعضیها مانند: هایبرت، نظر مثبت به رسانهها داشته و معتقد است که، وسایل ارتباط جمعی نقش بسیار مهمی در ارائه و شکل دادن به عقاید و همچنین آشنا ساختن ما با دنیایی که امکان آنرا به نوع دیگری نداریم، ایفا میکند. در مقابل، کسانی نیز معتقدند که صنایع فرهنگی موجب بردگی انسان شده و زمینهای میگردد تا انسان کاملا در اختیار رسانهها قرار گیرد و هیچ گونه اختیار و اراده از خود نداشته باشد.
با توجه به این دو دیدگاه مختلف در مورد رسانهها، تحقیق پیشرو که از تحقیقات کیفی و کتابخانهای به حساب میآید با این سؤال آغاز شده که رسانهها و تکثر آن در افغانستان چه تأثیری بر آیندهی فرهنگ این کشور دارد؟
برای پاسخ به این پرسش، ابتدا کارکرد مثبت و منفی رسانهها با توجه به محیط و شرایط افغانستان بررسی شد و این نتیجه به دست آمد که کار کرد منفی رسانهها، بیشتر از کار کردهای مثبت آن میباشد؛ زیرا رسانههای افغانستان، رسانههای کاملا وابسته است که از نظر مالی، توسط کشورهای بیگانه تأمین میشوند، وقتی سازمانها، نهادهای سیاسی، اقتصادی، آموزشی و ارتباطی یک کشور متکی به غیر باشد تلاشمی کند منافع و آرمانهای کشور مورد نظر خود را که از جهت مالی آنها را تأمین میکند بر آورده نماید.
به همین جهت است که رسانهها در افغانستان به ترویج فرهنگ ابتذال، اسراف، تجمل، خشونت، فحشاء و شکستن هنجارها مشغول است؛ که میخواهند از طریق پخش فیلمهای غربی، ترکیهای، هندی و عربی، عقاید، باورها، ارزشها و انگیزهها را تغییر دهند؛ زیرا تغییر در عناصر تشکیل دهندهی فرهنگ موجب تغییر در سایر اجزای فرهنگ یعنی زبان، خط، هنر و برخی آداب و رسوم نیز میشود.
با ایجاد تغییر در باورها، ارزشها و انگیزهها، زمینه را برای از خود بیگانگی و بردگی فراهم مینمایند تا بتوانند محصولات فرهنگی خود را راحتتر به فروش برسانند و بر مردم سلطه یابند.