بررسی تطور مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان در جریان اخوان المسلمین/قدرت الله حیدری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

یکی از مهم‌ترین جنبش‌های اسلامی و فراملی سنی، که تأثیرات شگرفی بر مصر و بسیاری از کشورهای عربی و اسلامی و دیگر نهادها در یک سده در جهان اسلام داشته، بدون تردید جریان «اخوان­المسلمین» است و در این جریان، نقش مؤثر زنان در برهه‌ها و حوادث گوناگون سیاسی و اجتماعی نیز شاخص و برجسته برشمرده می‌شود. هدف از پژوهش کنونی، بررسی این پرسش است که مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان در نزد این جریان فکری چه تطوری داشته است؟
یافته‌های بحث نشان می‌دهد که اندیشمندان اخوان­المسلمین در این مسئله تطوری در خور ملاحظه داشته‌اند، زیرا در آغاز فعالیتشان، مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان را با درنظرداشت وضعیت زمانه‌ای­شان و همچنان برداشتی که از آیات و روایت در موضوع داشتند، فقط در امور محدود سیاسی و اجتماعی مجاز می‌دانستند، ولی با گذشت زمان و رشد نرخ سواد و مطالبات زنان و همچنین نگاه نو به مفاهیم و آموزه‌های دینی، دگردیسی‌ای در این مسئله صورت گرفته است و اندیشمندان اخوان پذیرفتند که زنان به ‌جز مقام رهبری و خلافت، در همه­ی پهنه‌های سیاسی و اجتماعی، با رعایت موازین شرعی می‌توانند مشارکت داشته باشند و هیچ‌ منعی وجود ندارد و حتی در دیدگاه برخی، تصدی مقام خلافت و رهبری نیز برای زنان مجاز شمرده شد.

کلیدواژه‌ها