دلالت‌های تبیینی جریان‌های فکری- سیاسی در افغانستان معاصر(چپ‌گرایی، اسلام‌گرایی و لیبرالیسم)محمدحسن مهدوی

نوشتار حاضر به مسئله­ی تبیین وضعیت موجود از دیدگاه جریان‌های عمده­ی فکری سیاسی در افغانستان معاصر مانند چپ­گرایی، اسلام­گرایی و لیبرالیسم پرداخته است و به این ‌پرسش پاسخ می‌دهد که جریان‌های یادشده چه درکی از وضعیت موجود داشته و چگونه به تبیین آن پرداخته­اند؟ در بدو نظر می‌توان گفت جریان‌های یادشده هر کدام با تناسب پیش­فرض‌ها و مبانی فکری وابسته به ‌آن، به تبیین وضعیت غیرمطلوب پرداخته و دلالت‌های گوناگونی در تبیین آن به کار گرفته­اند. با وجود این، همه­ی این جریان‌ها در یک نقطه با هم مشترک­اند و آن اینکه هیچ کدام نتوانسته­اند تبیین جامع و مبتنی با واقعیات افغانستان از وضعیت غیرمطلوب ارائه دهند و به همین جهت در ترسیم الگوی مطلوب نیز موفقیت چندانی نداشته­اند. در بررسی موضوع از روش توصیفی با رویکرد انتقادی و در چارچوب دلالت تبیینی استفاده شده است. این چارچوب در تحلیل و فهم اندیشه‌های سیاسی، آرا و مکاتب فکری به ‌کار گرفته می‌شود و بیان­کننده­ی این است که مراحل فکری هر فرد و جریانی، متضمن دلالت‌های گوناگونی است که بخشی از آن به تبیین وضعیت موجود اختصاص دارد. برایند کلی حاصل از نوشتار حاضر نشان­دهنده­ی این است که عبور از بحران موجود در افغانستان در گام نخست، نیازمند تبیین جامع از وضعیت موجود و غیرمطلوب است که البته شناخت و تبیین‌ جریا‌ن‌های مذکور در این‌ زمینه می‌تواند به تبیین جامع از وضعیت موجود بحرانی کمک نماید.